
کتاب قانون مدنی زرتشتیان
کتاب «قانون مدنی زرتشتیان» یکی از مهمترین منابع برای شناخت ساختار اجتماعی، حقوقی و خانوادگی در جامعه زرتشتی است. این اثر مجموعهای از قوانین، احکام و آیینهای مدنی را ارائه میکند که از دل سنتهای کهن و متون اوستایی همچون وندیداد برگرفته شدهاند. اهمیت این کتاب در آن است که نشان میدهد دین زرتشتی صرفاً یک نظام اعتقادی نیست، بلکه نظامی حقوقی-اجتماعی منسجم نیز داشته است.
از منظر نقد، نقطه قوت اثر در نظمدهی دقیق به مفاهیم متنوعی همچون ارث، ازدواج، طلاق، سرپرستی و مالکیت است که نشان میدهد جامعه زرتشتیان از دیرباز دارای ساختاری منظم و قانونمند بوده است. بااینحال، یکی از ضعفهای آن اتکا به ترجمهها و تفاسیر قدیمی است که ممکن است با دیدگاههای نوین حقوقی همخوان نباشند. مقایسه این اثر با پژوهشهای جدیدتر درباره حقوق اقلیتهای دینی در ایران، آشکار میسازد که «قانون مدنی زرتشتیان» بیشتر ارزش تاریخی و فرهنگی دارد تا کاربرد حقوقی امروزین.
بااینحال، برای پژوهشگران حقوق تطبیقی، دانشجویان تاریخ حقوق و علاقهمندان به ساختار اجتماعی ایران باستان، این کتاب منبعی ضروری و بسیار آموزنده است. همچنین میتواند برای درک زمینههای اجتماعی اجرای آیینهایی چون پوشیدن سدره و بستن کشتی در بستر خانوادگی، سودمند باشد.